Առակների շարք

« Գյուղացին ու իր որդիները. »

Գյուղացու մահը մոտեցել էր: Նա ուզում էր, որ իրենից հետո որդիները լավ հողագործ դառնան: Նրանց հավաքեց ու ասաց. «Սիրելի՛ զավակներ, ես մի խաղողի վազի տակ գանձ եմ թաղել»: Հենց որ հայրը մահացավ, որդիները շտապ վերցրին բահերն ու թիերը և իրենց ամբողջ հողամասը մի լավ փորեցին։
Ճիշտ է, նրանք գանձ չգտան, բայց այգին առատ բերք տվեց:

Առաջադրանք

Ինչ է սովորեցնում առակը:
Առակը սովորեցնում է, որ իսկսկական գանձը աշխատանքն է։

Վիլյամ Սարոյան «Վիրավոր առյուծի պատմությունը»

Մեծ հավակնություններ ունեցող փոքր մարդկանց իրենց արժանի տեղը ցույց տալու համար նա մեկ այլ պատմություն էր պատմում որսորդի գնդակից վիրավորված առյուծի մասին, որ ցավից ոռնում էր և մահվան դուռն էր հասել: Առյուծին է մոտենում փոքրիկ, դանդաղաշարժ կրիան և հարցնում.
– Ի՞նչդ է ցավում:
– Որսորդն է վիրավորել, – պատասխանում է առյուծը:
Կրիան բարկանում է և ասում.
– Թող չորանան այն մարդու թևերը, որ վնասում են երկրի երեսին ապրող մեզ նման հրաշալի արարածներին:
– Կրիա եղբայր, – պատասխանում է առյուծը, – պետք է ասեմ, որ որսորդի հասցրած վերքն ավելի քիչ է ինձ տանջում, քան այն, ինչ հենց նոր ասացիր:
Այդ ասելով՝ առյուծը հոգին ավանդում է: Նույն բանի շուրջ նա մեկ այլ պատմություն էլ էր պատմում կամրջով անցնող փղի ականջը մտած լվի մասին:
– Ընկերս, – ասում է լուն, – երբ մեզ նման հսկաներն անցնում են կամրջի վրայով, այն ցնցվում է մեր հզորությունից:

Առաջադրանք

Ի՞նչ է առակը:

Բլոգումդ ներկայացրու քո սիրած առակներից մի քանիսը։

Փորձիր ինքնդ հորինել մեկ առակ։

Կետերի փոխարեն գրի՛ր յա, իա կամ եա: Բառարանով ստուգի՛ր՝ ճի՞շտ ես գրել

Միմյանց, քվեարկություն,  որդյակ, յասաման,  քիմիաական,  հեքիաթային,  ոսկյա,  հրեական,  դաստիարակություն,  սենյակ,  կրիա,  Անդրեաս,  Եղիազարյան,  կյանք: 

Որտեղ պետք է, կետի փոխարեն յ գրի՛ր: 

 Հայացք,  հայելի,  հոյակապ,  միացում,  ձիարշավ,  տիեզերական,  փակեի,  կայարան,  խաբեություն,  էի,  գնայի,  բուեր, տղայի,  Մարոյի: 

Կետերը փոխարինի՛ր ր կամ ռ տառով (հարկ եղած դեպքում օգտվի՛ր ուղղագրական բառարանից): 

Առծիվ, առյուծ, մռմուռ, մարմար, մռմռոց, փրփրել, բարբառել, արհամարհել, բարձ, պառկել: 

Գտիր հնչյունափոխված արմատների անհնչյունափոխ ձևերը:

Կիսատ-կես
հրեղեն-հուր
առվակ-առու
կաղնուտ-կաղին
կուտակել-կույտ
գծագիր-գիծ
փոշեկուլ-փոշի
բուրավետ-բույր
իջնել-էջք
մամռապատ-մամուռ

Ամբողջ թվերի գումարման օրենքը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Ամբողջ թվերի զույգի համար ստուգե՛ք գումարման տեղափոխական օրենքի ճշտությունը.

ա) –9, –1
(-9) + (-1) = (-1) + (-9) = -10
բ) –3, +7
(-3) + 7 = 7 + (-3) = 4
գ) +8, –10
8 + (-10) = (-10) + 8 = -2
դ) –21, +12
(-21) + 12 = 12 + (-21) = -9
ե) –13, +14
(-13) + 14 = 14 + (-13) = 1
զ) 0, –7
(-7) + 0 = 0 + (-7) = -7
է) +8, 0
8 + 0 = 0 + 8 = 8
ը) +1, –4
1 + (-4) = (-4) + 1 = -3

2) Գրի՛ առեք արտահայտությունը և հաշվե՛ք նրա արժեքը. 

 ա) –3 և –4 թվերի գումարին գումարել 11-ին հակադիր թիվը, 
-3+(-4)=-7
-7+(-11)=-18

 բ) –7-ի հակադիր թվին գումարել 8 և –18 թվերի գումարը, 
8+(-18)=-10
+7+(-10)=-3

 գ) 8 և –5 թվերի գումարի հակադիր թվին գումարել –17 թիվը:
8+(-5)=3
-3+(-17)=-20

3) . Հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.

ա) +7 – ( –3 ) + 7 + ( –8 ) + ( –2)=7

բ) +2 – 44 – (–22 ) + 75 – ( –20 )=75

գ) –11 + ( –9 ) – 3 + ( –4 ) + 24=-3

դ) +8 + ( –18 ) – ( +35 ) – 13 + 45=-103

4) Բերե՛ք այնպիսի երեք թվերի օրինակ, որոնց գումարը բացասական թիվ է, իսկ ցանկացած երկու հարևան թվերի գումարը` դրական:
+3+(-4)+(-5)

Լրացուցիչ(տանը)

5) Ամբողջ թվերի եռյակի համար ստուգե՛ք գումարման զուգորդական օրենքի ճշտությունը.

ա) –7, +2, +10 (-7+2)+10=5 -7+(2+10)=5
բ) 0, +4, –11 (0+4)+(-11)=-7 0+(4+(-11))=-7
գ) –10, –6, –3 ((-10)+(-6))+(-3)=-19 (-10)+((-6+(-3))=-19
դ) –16, +8, –14, ((-16)+8)+(-14)=-22 ((-16)+(-14))+8=-22
ե) –20, 0, +19 ((-20+0)+19=-1 (-20)+(0+19)=-1
զ) +15, +20, –25 (15+20)+(-25)=10 15+(20+(-25))=10

6) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը` նախ գումարելով բոլոր դրական թվերը, ապա` բոլոր բացասական թվերը. 

ա) –7 + 4 + (–2) + (–3) + 10 + (–14)=-12
10+4=14
-7+(-2)=-9
-9+(-3)=-12
-14+(-12)=-26
-26+14=-26-(-14)=-12
բ) 10 + (–8) + 6 + (–9) + (–15) + 20=4
10+6=16
20+16=36
-9+(-8)=-17
-17+(-15)=-32
36+(-32)=-32-(-36)=4

7) Հանումը փոխարինե՛ք հանելիին հակադիր թվի գումարումով և հաշվե՛ք՝ առանձին գումարելով դրական գումարելիները, առանձին՝ բացասականները.

ա) 55 – 6 + 7 – 4 – 19=37
55-6=49
49+7=56
56-4=52
52-19=37

բ) –72 + 8 – 11 + 18 – 25=-96
-72+8=-64
-64-11=-75
-53+18=-71
-71-25=-96

գ) –81 + 96 – 34 + 52 – 17=30
-81+96=15
15-34=-29
-29+52=47
47-17=30

դ) –19 + 24 – 50 + 31 – 62=-76
-19+24=5
5-50=-45
-45+31=-14
-14-62=-76

8) Տասնվեց հարկանի շենքի երկու հարևան մուտքերի վերելակները կանգնած էին 12-րդ հարկում։ Մի վերելակը նախ բարձրացավ 2 հարկ, ապա իջավ 5 հարկ։ Մյուս վերելակը նախ իջավ 5 հարկ, ապա բարձրացավ 2 հարկ։ Ո՞ր հարկերում կանգնած կլինեն վերելակները։
12+2-5=9
12-5+2=9

Откуда произошли слоны

Тысячи лет тому назад по дремучим лесам, покрывавшим Землю, бродили гигантские чудовища многочисленных разновидностей. И даже несмотря на свои невообразимые размеры, они не смогли выдержать трудностей, которые пришли вместе с изменением климата и исчезновением пищи.
Они погибали один за другим, пока не вымерли все, кроме двух видов — африканского и
азиатского слона. Предшественниками слонов были огромные чудовища, известные под именем «мамонт». Их скелеты можно увидеть в музеях, а зрелище это устрашающее! Их кости находят в земле в долинах и в руслах рек в Северной Америке и Европе. В далекой Сибири была найдена туша одного из них, вмерзшая в лед, сохранившаяся настолько хорошо, что даже глаза остались нетронутыми!
Хотя слоны когда-то населяли многие места на Земле, теперь они встречаются в первозданном виде только в Африке и тропической Азии.Слоны — самые крупные из животных суши и во многих отношениях наиболее интересные. По характеру они очень мягкие и добрые и довольно умные; они поддаются дрессировке гораздо легче
любых других животных, кроме домашних собак.Ноги у слона, похожие на огромные колонны, необходимы для того, чтобы выдерживать его
гигантский вес. Его бивни представляют собой выросшие до неимоверных размеров зубы. Эти бивни используются для подрывания корней в поисках пищи, а также в качестве оружия, для защиты. Мозг у слона — сравнительно небольшого размера по сравнению с размерами животного.Наиболее примечательной частью тела слона является хобот, представляющий собой продолжение носа и верхней губы, и он служит слону рукой, носом и губами одновременно. В хоботе около 40000 мышц, поэтому он такой сильный и гибкий. Кончик хобота заканчивается чем-то вроде пальца,который настолько чувствителен, что слон может поднять им маленькую булавку!