- Ի՞նչ տարբերություն կա նյութական արտադրության ոլորտների և ձնկորսության, անտառային տնտեսության, որսորդության միջև:
Տարբերությունը այն է, որ նյութական արտադրությունը նյութական է, իսկ ձնկորսությունը, անտառային տնտեսությունը, որսորդությունը բնական են։ Ձնկորսությունը, անտառային տնտեսությունը, որսորդությունը մոտ են գյուղատնտեսությանը, իսկ նյութական արտադրությունը արդյունաբերություն է։ - Ի՞նչ նյութական բարիքներ է մարդուն տալիս անտառը և այդ բարիքները տնտեսության ո՞ր ճյուղերում են օգտագործվում:
Անտառը մարդկանց տալիս է փայտ, թթվածին և գյուղատնտեսության համար լավ միջավայր։ Բոլոր ճյուղերում էլ օգտագործվում են անտառային բարիքները։ Արդյունաբերությանը տալիս են փայտ, իսկ արդյունաբերությունը, այդ պայտերից պատրաստում է կահույքներ։ Սպասարկման ոլորտում վաճառում են փայտը։ - Ի՞նչ հետևենաքներ են թողնում ձնկորսությունը, անտառային տնտեսությունը և որսորդությունը բնության վրա:
Թողնում են վատ հետևանքներ, որովհետև ծառ կտրելը վնասակար է բնությանը։ Երբ մենք սպանում են կենդանիների, նրանք կամաց-կամաց քչանում են և դա նորից վնաս է, որովհետև ամեն կենդանի իր դերը ունի բնության մեջ։ Նույնը վերաբերվում է ձկներին։
Автор: Եվա Գրիգորյան
Գործնական աշխատանք քերականությունից
1․Հայ ժողովուրդը ազատագրական պայքարի ելավ, և 8-9-րդ դարերը նշանավորվեցին արաբական տիրապետության դեմ մեկը մյուսի հետև բռնկվող ապստամբություններով ու ահեղ մարտերով։ (մեկ, հետև, պայքար, տիրապետություն)
2․Մեսրոպ Մաշտոցի աշակերտը՝ Կորյունը, «Վարք Մաշտոցի» գրքով ապագա սերունդներին հանձնեց իր ուսուցչի կյանքի ու գործունեության պատմությունը։ (ուսուցիչ, սերունդ, գործունեություն, աշակերտ)
3․Մովսես Խորենացին, □ □ □ բազմաթիվ գրավոր □ □ □, ամբողջական □ □ □ շարադրեց հայոց պատմությունը հնագույն ժամանակներից մինչև Արշակունիների □ □ □ անկումը:
(թագավորություն, ձև, օգտագործել, աղբյուր)
4․Դավիթ Անհաղթը, որն այդպես է կոչվել Աթենքի իմաստասիրական բանավեճերին մշտապես անպարտելի մնալու համար, բացի հույն տարբեր գործերի բազմաթիվ մեկնաբանություններից, գրել է «Սահմանք իմաստասիրության» նշանավոր աշխատությունը։
(բանավեճ, մեկնաբանություն, իմաստասեր, մնալ)
5․Բագրատունիները փորձում էին Հայաստանը □ □ □ մեկ միասնական պետության մեջ, սակայն տեղական իշխանությունների կենտրոնախույս □ □ □ ավելի զորեղ եղան, և երկիրը □ □ □ մի քանի մանր □ □ □։
(ձգտում, միավորել, տրոհել, թագավորություն)
6․Շիրվանզադեի հայրը դերձակ էր, բայց գրողի մանկության տարիներին զբաղվում էր □ □ □ առևտրով և մեծ մասը բացակայում էր □ □ □ ։
(տարի, մանկություն, տորոն, տուն)
7․Հովհաննես Թումանյանը □ □ □ կողմից բարձր դասական պարզության ու խորության, ազգային □ □ □ իմաստության շնորհիվ: □ □ □ է արժանացել իր □ □ □ իմացության ու անսահման
(գնահատություն, տարերք, քերթություն, ժողովուրդ)
8․Թիֆլիսում ապրելու □ □ □ հատկապես «Վերնատան» □ □ □ Թումանյանն □ □ □ շուրջն է համախմբում գրական ուժերին, կազմակերպում արևելահայոց գրական □ □ □
(կյանք, տարի, միջոց, ինքը)
9. Առանձնացնել ՎԱ հոլովման ենթարկվող 5 բառ:
- Օր, քույր, ձմեռ, ամառ, Անի, րոպե, տարի, հույս, մահ, անգամ։
- Եղբայր, ժամ, գարուն, շաբաթ, բարօր, գիշեր, տարեցտարի, կեսօր, վաղը, գագաթ:
- Աշուն, այսօր, երեկ, օրեցօր, ուրբաթ, վայրկյան, ժամանակ, քաջություն, առաջ, ամիս:
- Կեսգիշեր, զօրուգիշեր, ցերեկ, երեկո, երբ, վաղուց, մեղրամիս, հետո, դար, առավոտ:
10․Առանձնացնել Ի հոլովման ենթարկվող 5 բառ:
- Աղջիկ, ծաղիկ, ձի, քաղաք, գիտություն, կրակ, տարի, պահեստ, ամառ, ձնհալ:
- Առու, մայր, ձու, ամուսին, քարայր, լավություն, ընկեր, աշակերտ, գիշերել, ուսուցիչ։
- Արքա, լռություն, բարակել, ջուր, կատու, ժողովածու, աշխարհագրություն, Գրիգորենք,մանկավարժ, մարդ։
- Դասատու, ուռենի, Եղիշե, պատմություն, այսօր, մեղու, տիրակալ, տղա, Վարդանանք, երեկ:
- Բանվոր, աշխատել, տոնածառ, Մարո, մենություն, ձիթենի, թագավոր, մորաքույր, միմյանց, աշխարհ
6. Երեխա, երեկո, թագուհի, լուսաբաց, վաղը, ծովախորշ, մեծություն, սովորել, հալածել,
փոթորիկ:
7. Ծիրան, ծիրանենի, խոնջանք, ծաղրել, վիրակապ, հանգստություն, արփի, մերոնք, արքա,
մատանի։
8. Վերարկու, հոգնակի, ամառ, տանտիկին, տնտեսուհի, տանուտեր, հորեղբայր, նախամարդ, ՝ վաչկատուն, քացախաթթու:
11․Առանձնացնել ՈՒ հոլովման ենթարկվող 5 բառ:
1․Ամուսին, արարում, պատանի, ծունկ, գարուն, թագուհի, Սոչի, ոչ ոք, աշխատել, մարդ:
2․ Թոռ, քեռի, պապ, ոսկի, եղեգ, գարի, արկան, ձկնորս, ուսուցչուհի, բորենի:
- Ներքինի, էտոց, անկողին, ուսուցիչ, արարել, արարում, կսկիծ, սարեցի, ոստան, նռնենի:
- Օղ, տատ, ձիթենի, օազիս, ուխտատեղի, թանթրվենի, ձի, ընկերուհի, լեռ, բարդի:
- Դեղձենի, խճուղի, ուղղաթիռ, ղեկանիվ, նավաստի, տաղասաց, կաղին, ընտրանի, սոճի, տատի։
- Անարգել, փաթաթել, անվայել, կարթաթել, շանթարգել, շաղախել, վկայել, ավել, նավախել
Սրբազան Հռոմեական Կայսրությունը
- Ինչպե՞ս և ե՞րբ առաջացավ Գերմանական թագավորությունը:
Վերդենի դաշնագրով առանձնացված բուն գերմանական հողերից ձևավորվեց նոր պետություն: Այն սկզբում կոչվում էր Արևելաֆրանկական թագավորություն: X դ. սկզբին Կարոլինգների արքայատոհմը դադարեց գոյություն ունենալուց: 919 թվականին արևելաֆրանկական թագավոր ընտրվեց Սաքսոնիայի դուքս Հենրիխը: Այսպես Եվրոպայում առաջացավ Գերմանական թագավորությունը: - Ո՞ր տարածքներն էին ընդգրկում նորաստեղծ պետությունը:
Այն ընդգրկում էր Հռենոս գետից մինչև Էլբա գետը, Հյուսիսային ծովից մինչև Ալպերի լեռներն ընկած տարածքները: - Ինչո՞ւ էր Գերմանիայում արքայական իշխանությունը թույլ:
Այնտեղ գոյություն ունեին հինգ խոշոր դքսություններ: Դրանք տարբեր ցեղերով բնակեցված մեծ մարզեր էին: Դքսության կառավարիչները՝ դուքսերը, թագավորին ընդունում էին որպես հավասարների մեջ առաջինը: Դքսության բնակչությունը ենթարկվում էր դուքսին և ոչ թե թագավորին: - Ի՞նչ քայլեր ձեռնարկեց Օտտոն I-ը թագավորական իշխանությունը ամրապնդելու համար:
Թագավորական իշխանությունն ամրապնդելու համար հաջորդ թագավոր Օտտոն I–ը (936–973 թվականներին) որոշեց նոր հենարան գտնել և վերջ տալ դուքսերի անջատողական ձգտումներին: Այդպիսի հենարան դարձավ գերմանական եկեղեցին: Օտտոնը եկեղեցուն շնորհեց հող, դատական և ռազմական իշխանություն: Եկեղեցուն տրված հողերում գործում էր միայն եկեղեցական դատարանը: Բարձրաստիճան հոգևորականները ներգրավվում էին զինվորական ծառայության մեջ և դառնում էին զորամասերի հրամանատարներ: Բոլոր եպիսկոպոսական և խոշոր վանքերի վանահայրերի պաշտոնները թագավորի տնօրինության ներքո էին: Նա էր բարձրաստիճան հոգևորականներին նշանակում պաշտոնի: Այս ճանապարհով Գերմանիայում ամրապնդվեց թագավորական իշխանությունը: - Ո՞ր իրադարաձությունից հետո Օտտոն առաջինը իրեն համարեց Եվրոպայի ամենահզոր տիրակալը: Համաձա՞յն եք նրա հետ. հիմնավորեք ձեր տեսակետը:
Հենվելով նորաստեղծ ծանրազեն հեծելազո - րի վրա՝ Օտտոնը 955 թ. պարտության մատնեց հունգարներին: Այս հաղթանակից հետո նա իրեն համարում էր Եվրոպայի ամենահզոր տիրակալը:
- Օտտոն I-ը ե՞րբ և որտե՞ղ թագադրվեց Արևմտահռոմեական կայսրության թագով:
962 թվականին պապը Հռոմում նրան թագադրեց Արևմտահռոմեական կայսրության թագով: - Ի՞նչ է Օտտոնյան վերածնունդը: Ո՞վ էր Սաքսերի պատմությունը աշխատության հեղինակը, և ի՞նչ էր փորձում նա հիմնավորել:
Օտտոնը և նրա հաջորդները մեծ ուշադրություն էին դարձնում մշակույթին: Այդ պատճառով այս դարաշրջանը սովորաբար անվանում են նաև Օտտոնյան վերածնունդ: Նա արքունիքում ստեղծեց ակադեմիա: Ամենուրեք բացվեցին դպրոցներ:
Բարձր զարգացման հասավ պատմագրությունը: Վանական Վիդուքինդը գրեց «Սաքսերի պատմությունը» աշխատությունը: Նա փորձում էր հիմնավորել Սրբազան հռոմեական կայսրության ստեղծման անհրաժեշտությունը և այդ գործում գերմանացիների կարևոր դերը:
Ինքնուրույն աշխատանք ուղիղ, հատված և անկյուն թեմաներից
1․ Գտիր, թե ո՞ր պնդումներն են համապատասխանում C∉p գրառմանը.
- C ուղիղն անցնում է p կետով
- p ուղիղը չի անցնում C կետով
- C կետը p ուղղի կետ է
- C կետը չի գտնվում p ուղղի վրա
- C կետը գտնվում է p ուղղի վրա
- p ուղիղը անցնում է C կետով
2․ Գտիր ճիշտ պնդումները նույն հարթության վրա գտնվող կետերի և ուղիղների վերաբերյալ.
- Ոչ մի ուղղի վրա չկա երեքից ավելի կետ:
- Ցանկացած ուղղի վրա կան անվերջ թվով կետեր:
- Ցանկացած երկու կետերով անցնում է միակ ուղիղը:
- Ցանկացած երեք կետերով կարելի է տանել ուղիղ:
- Մեկ կետով կարելի է տանել միակ ուղիղը:
- Ցանկացած կետով անցնում են անվերջ թվով ուղիղներ:
- Որոշ երեք կետերով կարելի է տանել ուղիղ:
- Կա այնպիսի կետ, որով ոչ մի ուղիղ չի անցնում:
3․ Քանի՞ հատված կա հետևյալ նկարում:
9
4․ Գտիր <DBC-ն, եթե <CBA=47° և <ABD=90°:
90°-47°=43°
5․ Պարզիր MLK անկյան տեսակը՝
ուղիղ , փռված, բութ, սուր
6․ CG ճառագայթը ECD անկյունը կիսում է երկու հավասար անկյունների: Գտիր GCE անկյունը, եթե <ECD=20°:
20°/2=10°
7․ Տրված է, որ՝ CG-ն կիսում է ECD անկյունը և CE-ն կիսում է FCD անկյունը: Հաշվիր DCG և FCD անկյունները, եթե <ECD=20°:
DCG=10°
FCD=20°+20°=40°
Լրացուցիչ
∠ADC=30°
AD=6սմ
6/2=3սմ
Роль книги в жизни человека
Роль книги в жизни человека очень важна. Она как ларчик, в котором хранятся не только знания, но и воспоминания, эмоции, впечатления и яркие моменты.
Книга всегда будет рядом с человеком, когда он одинок, когда ему нужна поддержка или совет.
В книге человек находит утешение и отдушину в трудные времена, она помогает ему лучше понимать себя, своих близких и мир вокруг. Она может быть наполнена познанием, мудростью и вдохновением, которые помогают человеку в его жизненном пути.
Книга – это так же и средство для общения между людьми, она позволяет делиться мыслями, эмоциях и идеями. Она может стать мощным инструментом для образования и развития. Она может вдохновлять и побуждать к действию, а также приучать к умению думать и анализировать.
Понимая важность книги в жизни человека, мы должны заботиться о том, чтобы она была доступна для всех, потому что она имеет огромное влияние на наш разум и сердце.
А сейчас я поговорю о роли книг в моей жизни.
Книги действительно сыграли большую роль в моей жизни. Моей первой книгой были «Сказки по телефону» Джанни Родари. Мне очень понравилась эта книга, но она даже близко не похожа на мою любимую. Я прочитал много книг, так много, что я даже не могу оценить их количество. Книги дали мне интерес, словарный запас, образ мышления и многие достижения. У меня есть раздел, посвященный книгам, Моя библиотека. Я писал там о прочитанных книгах и благодаря этому получил награду за чтение книг и написание о них.
Я очень люблю читать детективные книги, читаю Агату Кристи, читала книги Кристи «Смерть на Ниле», «Убийство в Восточном экспрессе», «Убийства в алфавитном порядке», «Убийство Роджера Эйкройда», «Карты». на столе» (на русском языке). Моей первой детективной книгой стал роман «Смерть на Ниле».
Были книги, которые мне нравились, но их было очень трудно читать, например «Белый Клык».
Одна из моих любимых книг – «Последний учитель» Вардгеса Петросяна. Из этой книги я узнала, что не существует последнего учителя. Читая каждую часть, я представлял, что было бы, если бы, например, в нашем классе произошли такие события. В статье Вардгес Петросян подчеркнул важность лояльности, преданности делу и единства в компании.
Другая книга, которую я прочитала, тоже о верной дружбе: «Приключения Сури и Сэма» Азата Шагиняна.
Работа с текстом
ЧЕЛОВЕК ДОЛЖЕН БЫТЬ ИНТЕЛЛИГЕНТЕН
(По Д.С.Лихачеву)
Человек должен быть интеллигентен! А если у него профессия не требует интеллигентности? А если он не смог получить образования: так сложились обстоятельства? А если интеллигентность сделает
его “белой вороной”* среди его сослуживцев, друзей, родных?
Нет, нет и нет! Интеллигентность нужна при всех обстоятельствах. Она нужна и для окружающих, и для самого человека.
Многие думают: интеллигентный человек — это тот, который много читал, получил хорошее образование, много путешествовал, знает много языков.
А между тем можно иметь все это и быть неинтеллигентным, и можно ничем этим не обладать в большой степени, а быть все-таки внутренне интеллигентным человеком.
Образованность нельзя смешивать с интеллигентностью. Интеллигентность не только в знаниях, а в способностях к пониманию другого. Она проявляется в тысяче и тысяче мелочей: в умении уважительно спорить, вести себя скромно за столом, в умении незаметно (именно незаметно) помочь другому, беречь природу, не мусорить вокруг себя — не мусорить окурками или руганью, дурными идеями (это тоже мусор, и ещё какой).
Интеллигентность надо в себе развивать, тренировать, тренировать душевные силы, как тренируют и физические. А тренировка возможна и необходима в любых условиях.
Злобная и злая реакция, грубость и непонимание других — это признак душевной и духовной слабости, человеческой неспособности жить… Толкается в переполненном автобусе слабый и нервный человек… Ссорится с соседями — тоже человек, не умеющий жить… Не умеющий понять другого человека, вечно обижающийся на других — это тоже человек, обедняющий свою жизнь и мешающий жить другим.
Приветливость и доброта делают человека не только физически здоровым, но и красивым. Да, именно красивым.
Лицо человека, искажающееся злобой, становится безобразным. Долг человека — быть интеллигентным перед людьми и перед самим собой.
Дайте ответы на вопросы:
- Что значить быть интеллигентным человеком?
Интеллигентный человек:
Образован и любознателен.
Мыслит критически и аналитически.
Обладает эмоциональной интеллигентностью и эмпатией.
Умеет эффективно общаться и слушать других.
Готов к самокритике и постоянному развитию.
Действует с ответственностью и в соответствии с этическими принципами.
В целом, интеллигентный человек стремится к развитию не только своего ума, но и своего характера, с уважением относясь к окружающим и стремяс - Чем образованность отличается от интеллигентности?
Образованность фокусируется на получении и удержании знаний, в то время как интеллигентность отражает способность применять эти знания в различных ситуациях и взаимодействовать с окружающим миром с мудростью и эмпатией. - Что значит выражение «быть белой вороной»?
Белой вороной называют человека, который чем-то отличается от окружающих. Чтобы заслужить это прозвище, достаточно выглядеть, вести себя или думать не так, как большинство.
Выпишите из текста личные местоимения. Укажите их падеж и число.
Родная земля
Ровные ряды молодого сосняка тянулись от леса до самой дороги. Мы(мн. ч., И.п.) ехали по степи. Мелкие овражки пересекали её(ед. ч., В.п.). Это наша родная земля. Цветёт она(ед. ч., И.п.) по весне красными тюльпанами, прорастает золотистым хлебом, зеленеет лесами. Радостно смотреть на эту красоту. Но вот заноет сердце. Ты(ед. ч., И.п.) встречаешь на пути заросший окоп или скромный солдатский обелиск. Много их(мн. ч., Р.п.) стоит от Дона до Волги. Остановись и поклонись героям. Это благодаря им(мн. ч., Д.п.) ты(ед. ч., И.п.) идёшь по цветущей земле.
С местоимениями составить предложения. Нас, нам, нами, вас, вам, вами, их, им, них, его, ему, ей, ее, тебя, тобой, тебе, меня, мной, собой, тех.
Нас дома двое. Нам мама купила много конфет. Нами манипулирует собака. Вас зовут Вика? Вам нужно кофе? Вами манипулирует собака? Их зовут Саня и Катя. Им можно конфеты? Них ??? Его зовут Егор. Ему 10 лет. Ей можно конфеты? Её зовут Вика. Тебя зовут Алиса? Тобой манипулирует собака? Тебе нужна тетрадь? Меня зовут Афина. Мной манипулирует собака. Собой нужна взять духи. Тех кто не сделал классную работу я ругаюсь.
Спишите, вставляя подходящие предлоги. Определите падежи местоимений.
1) Егор сидел рядом со (тв.) мной. 2) Ты всегда был строг ко (дат.) мне. 3) Сердце во (п.) мне сжалось. 4) Вникните во (вин.) всё это хорошенько. 5) Все принялись хохотать надо (тв.) мною. 6) Вспомните обо (п.) мне. 7) Мелькнуло передо (тв.) мною моё детство. 8) Он славился во (п.) всём округе гостеприимством и радушием. 9) В темноте я больно ушибся обо (вин.) что-то.
Թռչուններ
- Ի՞նչպիսի հիմնական կառուցվածք և առանձնահատկություններ ունեն թչունները։
Թռչունները առաջին տաքարյուն, ողնաշարավոր օրգանիզմներն են:
Թռչունները առաջին կենդանի օրգանիզմներն են բնության մեջ, որոնք ունեն մարմնի կայուն ջերմաստիճան՝ +42°C: Այս ջերմաստիճանը կայուն է և չի ենթարկվում փոփոխության՝ ելնելով արտաքին միջավայրի պայմաններից:
Թռչունների մարմինը կազմված է գլխուղեղից, շնչափողից, ողնուղեղից, քթանցքից, կերակրափողից, թոքից, ձայնալարից, սրտից, կտնառքից, կրծքի մեծ մկանից, ողնուց, լյարդից, ստամոքսից, մկանային ստամոքսից, սերմնարանից, երիկամից, միզածորանից, պոչուկային գեղձից, հաստ աղիքից և կոյանոցից։ - ՀՀ հանդիպող ի՞նչպիսի թռչուններ գիտեք, որոնք գրանցված են կարմիր գրքում։
ՀՀ հանդիպող թռչուններն են, որոնք գրանցված են կարմիր գրքում՝ Ժայռային մեծ սիտեղ, Լայնակտուց բադ, Լորաճուռակ, Խայտաբադ, Խայտաբղետ նրբագեղիկ, Բալոբան, Բզակտուց, Գանգրափետուր հավալուսն, Գառնանգղ, Գերեզմանարծիվ, Եվրոպական բվիկ, Եվրոպական ճնճղաճուռակ, Թավշաոտ ճուռակ, Թավշաոտ բվիկ, Թշշան կարապ, Կապտափող սոխակ, Կարճամատ ճնճղուկ, Կարմիր ցին, Կամրաթև մագլցող, Կարմրակատար շամփրուկ, Կարմրաոտ բազե, Ձյան ճնճղուկ, Ճչան կարապ, Մարմարյա մրտիմն, Մեծ ձկնկուլ, Մոխրագույն բադ, Մոխրագույն կռունկ, Մոխրագույն սագ, Ֆլամինգո, Օձակեր արծիվ, Քաջահավ, Սևավիզ քարաթռչնակ, Սև փայտփոր, Սև անգղ, Սև ագռավ, Սպիտակափող սոխակ, Սպիտակապոչ արծիվ, Սպիտակագլուխ բադ, Սպիտակագլուխ անգղ, Սապսան, Ծիկապոչ քարաթռչնակ, Ջրարծիվ, Աղավնաբազե, Անդրկովկասյան փասյան: - Ի՞նչպես են բազմանում թռչունները:
Թռչունները ձվադրող, բաժանասեռ կենդանիներ են և բազմանում են ներքին բեղմնավորմամբ: Թռչունները, ի տարբերություն սողունների, չունեն կենդանածին ձևեր: Թռչունների բազմացման օրգանները կառուցվածքով շատ նման են սողունների բազմացման օրգաններին: Արուն ունի երկար զույգ սերմնարաններ, որոնք սերմնածորաններով բացվում են կոյանոցի մեջ: Էգը ունի կենտ ձվարաններ, որոնք կենտ ձվատարով բացվում են կոյանոցի մեջ: - Ի՞նչ դեր ունեն մարդու կյանքում և բնության մեջ։
Շատ մեծ դեր ունեն, քանի որ` նրանք ուտում են որդերին, կամ նրանց արտաթորանքը օգտագործվում է գյուղատնտեսության մեջ: Նրանք, նաև առողջ են պահում ծառերը, օգնելով բնությանը:
Սովորում ենք Գորիսի բարբառը
Վանդունց բադին
Շինումը չիմունքըն ալ ճընաչում ին Վանդունց Բադուն, գուդում ին, վէր ընըրա տօնը յէրին հանդը տանուղ ճըհըպէն յիրան ա, ճըղըցնէրին չըհըսած, Ըթանանց մէծծ ճըղուպէրուն կըշտէն: Բադին շինի տըվարածըն էր: Չիման կանուխ էն էր տէղան յէր կէնում, ընդըրա սասըն էր յէր ինում շէնի քուչօցումը: Տավարը տարա հէ՛յ, ա՛ խալխը, յըտանաք վէչ… Շինացիք էնքան ին սուվարալ ընդըրա սասին, հիշքան վըրցըկըկանչին: Շատ դօնում, վախտը գիդալի հէտի ասում ին, թա՝
— Բադին հալա տավարը տարալ չէր, վէր հանդումըն ի, յա թա՝
— Հունց Բադին մըն պէրան կանչեց թա չէ, չէր թըռա տէղաս: Ուրան՝ Բադուն մէտըն ալ չէր կ’ամ, թա քանի տըրվա տըվարած էր: Էն հէնց էն էր գուդում, վէր խօլէրի տարին ուրան սալդաթ ին կանչալ, մացալ էր շինումը: Էն վախտը Ըթանանց ճըղուպէրուն կըշտէն հալամ ճաղաց չըկար:
Վէչ մընը շինին հանդըն ու սարը Բադուն անա լավ չէր գուդում: Անհաշիվ էն չըփչափ էր ըրալ տըվարին նըհէտ սարըծօր: Տավարըն ալ էր լավ ճընաչում, գ’իդում էր թա էս կօվը հուրըն ա, թա չալ կօվը հէբ ա սուբահ մացալ, քանի ծէն օնի, թա Քիրմանանց յէզանը պօզը խէ յա կօտրած:
Ամման դօնում տավարը շինան քիշէլիս բօլ էր մըն հէտ յէ շէր, վէր կարար գ’իդար թա տըվարան վէր կօվըն ա պակաս: Հէբ վէր ուրուգունը տավարը շէնըն էր կ’ամ, իխպիրին կօխկավը ասկընալիս Բադին էր, վէր հարթն ու ըխճըկօրցը նի յէր կ’ամ, թա
— Պըղընձըքարին սարումը իվուլուկը կընանչալ ա, Սանդ իխպիրին կըշտին մօշը հըսալ ա․․․ Տավարը շինում տըղվըրէլան յէնդան, ուրուգունադէմ Բադին փէդին կըռացած մըն ալ յէտ էր տառնում տոն, Ըթանանց մէծծ ճըղուպէրուն կօխկը: Տանը կընէկըն էր մըն․ ալ մադար տըղան, վէր հըսնում էր ջահիլ շէվի տէս: Բադուն կընէկը, ուրան տէս մըծծացած մըն պառավ, ուրգունվա ճաշը իփիլի վախտը գ’ուդում էր: Տարին բութուն ամման հինչ ամման օր էնքան էր կըրկընվալ ուրուր մընան, վէր շարժմունքը համանըն ին տառալ:
Հէբ ակնի տէս ճըռում էր տուռնը, և նի էր մըննում Բադին, մըհակը տինում մըղակումն ու հըրցընում կընգանը.
— Հիթամի ախճիկ, վօրթին ճու՞ր էս տըվալ…
Հիթամի ախճիկըն ուրան կընէկըն էր. քöհնա վըխտանց էն սուվօրութկ օնէր կընգանըն ըտըհէնց կընչէլու: Էտ սուվօրութիկը մացալ էր ընդըհէնց հասդադ, հենց վէր կօխկի հաստ ճըղուպէրին:
Հիթամի ըխճկան բադասխանը հարյէրդա մըն էր.
— Բա ճուր չէ՜ մ տըվալ…
Յէնդան Բադին բիզարած մարթի տընքօցավ մըղակումը տըրխընէն էր հանում, թափ տամ և հազիր անում էքսան հէտի: Ամմա կընէկը յէշում էր ուջախին յա ճըրաքի փիթէլան դիզիցընում ու թամուզ սիրփած տափին մէնգնում քöհնա քէչան:
Ընդրանա յէնդան իրգունվա մըն խըրէկ ուտիլի պանէր՝ պանիր-հաց, թա ինէր՝ տաք կըրակուր, հանդան պիրած կընանչի, բազի վախտ ալ հըրվանին ղարկած մըն ազիզ կըրակուր, վէր տարին մըն հէտ կէփվէր Բադուն ուջախումը: Բադուն տըղան՝ Հաբուդը, էնքան էր հըսալ, վէր քöմագ էր անում հօրը: Ամմա Բադին օզում չէր, վէր Հաբուդը հօրը փէշակը սուվօրի:
— Թող կ’իրին սէվընան սիպտակը ճընանչի, վէր յէնդան կ’իրէզմանըս անի՜ ծի վէչ:
— Կը մըծծանա, կըփըսակէմ, տօնը տէղ կինի, մըն փիշակի ճօնդը կըփըռնի, հացի տար կըտառնա: Յէս ալ շատ մըծծացած վախտըս ուրան ճիրէրըն ինգ’ած կապրէմ, վօնդէրըս կըդինջանան սարը քօլ չըփէլան:
Գորիսի բարբառի փոխադրություն գրական հայերեն
Բադու կինը, իր պես զառամած մի պառավ, ընթրիք եփելու ժամանակը գիտեր։ Տարիների ընթացքում ամեն ինչ ամեն օր կրկնվել էր այնքան նման իրար, որ շարժումները մեքենայացել էին։
Երբ անիվի պես ճռնչում էր դուռը, և ներս էր մտնում Բադին, մահակը դնում շեմքին ու հարցնում կնոջը.
− Հաթամի աղջիկ, հորթին ջրե՞լ ես…
Հաթամի աղջիկը իր կինն էր. հնուց սովորույթ ուներ նա կնոջն այդպես կանչելու։ Այդ սովորույթը մնացել էր այնպես հաստատ, ինչպես հարևան հաստաբուն ընկուզենին։
Հաթամի աղջկա պատասխանն էլ միշտ նույնն էր․
− Բա չե՜մ ջրել…
Հետո Բադին բեզարած մարդու տնքոցով շեմքի մոտ տրեխներն էր հանում, թափ տալիս և շտկում առավոտվա համար։ Իսկ կինը օջախին էր նայում կամ ճրագի պատրույգը շտկում և մաքուր ավլած գետնին փռում թաղիքը հնամաշ։
Ապա համեստ ընթրիք՝ պանիր-հաց, եթե լիներ՝ տաք կերակուր, հանդից բերած կանաչեղեն, երբեմն էլ հարևանի ուղարկած մի ազիզ կերակուր, որ տարին մի անգամ կեփվեր Բադու օջախում։
Բադու որդին՝ Հաբուդը, հասել էր այնքան, որ օգնում էր հորը։ Սակայն Բադին չէր ուզում, որ Հաբուդը հոր փեշակը սովորի։
− Թող գրաճանաչ լինի, որ հետո գերեզմանս չանիծի։
− Կմեծանա, կպսակեմ, տուն ու տեղի կլինի, մի փեշակի ծայր կբռնի, հացի կտիրանա։ Ես էլ ծերության օրերում իր ջրերն ընկած կապրեմ, ոտքերս կդինջանան սար ու քոլ չափելուց։
lmfao💀
Հանրահաշիվ։ Ինքնաստուգում
Դասարանում
10. E
11. E
12. C
13. C
14. B
15. C
*✧Եվա Գրիգորյան✧⁎ 