Ամբողջ թվերի բազմապատկումը

Առաջադրանքեր(դասարանում)

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–8) · (+16)=-128

բ) (+17) · (–4)=-68

գ) (–1) · (+1)=-1

դ) (+20) · (–18)=-360

ե) (–7) · (+5)=-35

զ) (+21) · (–6)=-126

է) (–1) · (+7)=-7

ը) (+15) · (–60)=-900

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–5) · (–7) > 0, 

բ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),

գ) (–8) · (+6) < 0, 

դ) (–14) · (–12) > (–10) · (+2),

ե) (+16) · (–5) < 0, 

զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)։ 

3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

ա) * ։ 3 = –7,

-21:3=-7

բ) * ։ (–8) = –6,

48:(-8)=-6

գ) (–*) ։ (–20) = 4,

-80:(-20)=4

դ) * ։ (–5) = 2,

-10:(-5)=2

ե) (–*) ։ 15 = –3,

-45:15=-3

զ) (–*) ։ (–16) = –5։

+80:(-16)=-5

4) Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.

–40, +32, –1, 0, –12, +9:
-10x(+4)=-40
8×4=32
-1×1=-1
-132×0=0
-3×4=-12
-3x(-3)=9

Լրացուցիչ(տանը)

5) Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.

ա) (–4) · (–5)=+20

բ) (–8) · 0=0

գ) (+32) · (–6)=-192

դ) 0 · (–1)=0

ե) (+1) · (+23)=23

զ) (+14) · (–25)=-350

է) (–19) · (+7)=-133

ը) (–10) · (+12)=-120

6) Համեմատե՛ք թվերը.

ա) (–5) · 0 և 4,

0<4

բ) (7 · 0) · (–9) և –2,

0>-2

գ) –100 և 100 · (–3) · 0,

-100<0

դ) 8 և 37 · (0 · 20)։

8>0

7) Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ համեմատում.

ա) (–4) · (–5) * 0,

+9>0

դ) 2 · 3 * (–4) · (–2),

6<+8

բ) (–8) · 5 * 0,

-40<0

ե) 2 · (–20) * (–10) · 4,

-40=-40

գ) 7 · (–3) * (–2) · (–1),

-21<+3

զ) (–12) · (–2) * 5 · (–1)։

+24>-5

8) Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից` 

 ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը` դրական, 
Դրական

 բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական:
Բացասական

Առակներ և բառակազմություն

1.Հոլովի՛ր պայուսակ, մայր, գարուն բառերը։

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)-պայուսակ, մայր, գարուն

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)-պայուսակի, մոր, գարնան

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-պայուսակին, մորը, գարնանը

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-պայուակից, մորից, գարնանից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)-պայուսակով, մորով, գարնանով

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)-պայուսակի մեջ, մոր մեջ, գարնան մեջ

2. Առանձնացրո՛ւ նախադասությունները, կետադրի՛ր։ Վերլուծի՛ր ստացված առակը։

ձուկը գնաց տարբեր իմաստունների մոտ նրանցից մեծ մասն ասելիք չուներ բայց նրանք ամեն տեսակ անհեթեթություններ էին ասում  որպեսզի հիմարների աչքերում մեծ ուսուցիչներ երևային այդ ձկներից մեկն ասաց  որ օվկիանոսին հասնելու համար պետք է աշխատել անթերի լողացող ձկների ութնապատիկ ճանապարհի առաջին աստիճանին դիրք զբաղեցնել մյուս գուրու ձուկը սովորեցրեց  որ օվկիանոս տանող ճանապարհը պայծառատես ձկների աշխարհների ուսումնասիրություններում կգտնի երրորդն ավելացրեց միակ միջոցը անընդհատ կրկնելն է   ռամ-ռամ-ռամ    միայն այդ դեպքում կբացվի ճանապարհը   հոգնելով տարբեր ուսմունքներից   ձուկը լողաց ջրիմուռներում հանգստանալու    և այնտեղ նա հանդիպեց մի ծեր  ոչ մի բանով աչքի չընկնող ձկան  նա ասաց ձուկ-պրպտողին հիմարիկ  օվկիանոսը  որը դու փնտրում ես  քո շուրջ է դու էլ ես օվկիանոսի մի մաս  չնայած որ չես նկատում դա այն քո մեջ է  քո շուրջ  և դու   նրա սիրելի մասնիկն ես…

Ձուկը գնաց տարբեր իմաստունների մոտ։ Նրանցից մեծ մասն ասելիք չուներ, բայց նրանք ամեն տեսակ անհեթեթություններ էին ասում, որպեսզի հիմարների աչքերում մեծ ուսուցիչներ երևային։ Այդ ձկներից մեկն ասաց, որ օվկիանոսին հասնելու համար պետք է աշխատել, անթերի լողացող ձկների ութնապատիկ ճանապարհի առաջին աստիճանին դիրք զբաղեցնել։ Մյուս գուրու ձուկը սովորեցրեց, որ օվկիանոս տանող ճանապարհը պայծառատես ձկների աշխարհների ուսումնասիրություններում կգտնի։ Երրորդն ավելացրեց. «Միակ միջոցը անընդհատ կրկնելն է   «ռամ-ռամ-ռամ», միայն այդ դեպքում կբացվի ճանապարհը»։ Հոգնելով տարբեր ուսմունքներից  ձուկը լողաց ջրիմուռներում հանգստանալու, և այնտեղ նա հանդիպեց մի ծեր, ոչ մի բանով աչքի չընկնող ձկան։ Նա ասաց ձուկ-պրպտողին. «Հիմարիկ  օվկիանոսը, որը դու փնտրում ես, քո շուրջ է, դու էլ ես օվկիանոսի մի մաս, չնայած որ չես նկատում դա, այն քո մեջ է, քո շուրջ, և դու նրա սիրելի մասնիկն ես…

3. Առանձնացրո՛ւ այն բառերը, որոնք ժխտական նախածանց ունեն:

Անարվեստ, անդեմ, անդուռ, անիվ, անսիրտ, անահ, անուշ, անմահ, անուն, դժողք, դժգոհ, դժբախտ, դժնի, դժկամ, ապագա, ապարդյուն, ապերախտ, ապուր, ապաշնորհ, ապուշ, ապտակ, տարի, տկար, տհաճ, տպել, տգեղ, տխուր, չամիչ, չտես, չկամ, չարիք

4․Թարգմանի՛ր Օշոյի առակը։ Ներկայացրո՛ւ կարծիքդ առակի մեջ արտահայտված գաղափարի մասին:

ОБ УМЕНИИ БЫТЬ БЛАГОДАРНЫМ

На полке стоял маленький глиняный кувшинчик для воды. В углу комнаты на кровати лежал больной, томимый жаждой. «Пить! Пить!..» — поминутно просил он. Но он был совсем один, и некому было помочь ему. Мольба больного была так жалобна, что кувшинчик не выдержал. Сострадание переполняло его. Прилагая невероятные усилия, он подкатился к постели больного, остановившись возле самой его руки. Больной открыл глаза, и взгляд его упал на кувшинчик. Собрав все свои силы, человек взял кувшинчик и прижал его к горячим от жара губам. И только теперь он понял, что кувшин пуст! Собрав последние силы, больной швырнул кувшинчик об стену. Тот разлетелся на бесполезные куски глины.

Помните о благодарности — никогда не превращайте в куски глины тех, кто стремится вам помочь, даже если их попытки тщетны․

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ԼԻՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Դարակի վրա մի փոքրիկ կավե սափոր կար ջրի համար։ Սենյակի անկյունում, մահճակալի վրա, հիվանդ մարդ պառկած էր՝ տանջված ծարավից։ «Խմե՛լ, Խմե՛լ…» — ամեն րոպե խնդրում էր նա։ Բայց նա բոլորովին մենակ էր, և իրեն օգնող չկար։ Հիվանդի աղոտքն այնքան ցավալի էր, որ սափորը չդիմացավ։ Կարեկցանքը պատեց նրան։ Անհավատալի ջանքերով նա գլորվեց դեպի հիվանդի մահճակալը՝ կանգ առնելով նրա ձեռքի մոտ։ Հիվանդը բացեց աչքերը, և հայացքն ընկավ սափորի վրա։ Ամբողջ ուժերը հավաքելով՝ տղամարդը վերցրեց սափորը և շոգից տաքացած սեղմեց շուրթերին։ Եվ միայն հիմա հասկացավ, որ սափորը դատարկ է։ Հավաքելով վերջին ուժը՝ հիվանդը սափորը նետեց պատին։ Այն փշրվեց՝ դառնալով անպետք կավի կտորներ։

Հիշեք երախտագիտությունը — երբեք մի դարձրեք կավի կտորներ նրանց, ովքեր ձգտում են օգնել ձեզ, նույնիսկ եթե նրանց փորձերն ապարդյուն են: